Houtbouw ontketend - De gehele keten in beeld

Tijdens de deelsessie MRA Houtbouw op de 'WOCODA: Houtbouw Ontketend' stond de volledige houtbouwketen centraal. Vijf topsprekers gaven inzicht in de verschillende schakels, van de bron van het hout tot financiering en realisatie. De sessie werd gemodereerd door Imme Groet (MRA Convenant Houtbouw) en bood een compleet beeld van de kansen en uitdagingen in houtbouw.

De belangrijkste geleerde lessen per spreker

Annika Kadaja (CEO Woodhouse Estonia) – Estland is Europees koploper in houtbouw

Estland loopt voorop in houtbouw en prefab-renovatie. Veel hout wordt op verantwoorde wijze gewonnen in Estland en omliggende landen, zonder het ecosysteem te schaden. Estland exporteert jaarlijks inmiddels meer dan 500 miljoen euro aan houtbouwsystemen. Dit succes komt voort uit het adapteren van geïndustrialiseerde principes in de houtbouw.
Prefabricatie zorgt voor snelheid in het bouwproces. Een indrukwekkend voorbeeld hiervan is de renovatie van tientallen appartementen in slechts drie weken. De ambitie is nu om tegen 2050 14.000 appartementen te hebben gerenoveerd.
Internationale regelgeving vormt nog een uitdaging. ‘The devil is in the details!’ Flexibiliteit door de industriële houtbouw en goede afstemming met alle stakeholders in de keten zijn cruciaal om grootschalige kwalitatief goede houtbouwprojecten te realiseren.

Josja van der Veer (Directeur Ruimte en Duurzaamheid, Gemeente Amsterdam) – Meer houtbouw in gemeenten, het kan!

Amsterdam heeft als doel om in 2025 20% van de nieuwbouw in hout te realiseren. Dit is haalbaar, mits er wordt ingezet op gezamenlijkheid en samenwerking.
Diverse initiatieven, zoals het MRA Houtbouw Convenant, ‘Het Nieuwe Normaal’ en de Quick Carbon Indicator, dragen bij aan deze ambitie. Maar we moeten nog flinke stappen voorwaarts maken om de 20% te bereiken.
Houtbouw zorgt voor versnelling en voor een gezonder woonklimaat voor de bewoners!
Experimenteren met houtbouw is cruciaal. De instrumenten in de Omgevingswet bieden ruimte voor innovatieve projecten via de ‘Experimenteerbepaling’.
We maken een ‘Kansenkaart’ om in de hele gemeente locaties te bepalen die bij uitstek geschikt zijn voor houtbouw. In de omgevingsplannen houden we rekening met specifieke voorwaarden voor houtbouw, bijvoorbeeld de iets hoger bouwhoogte ervan.
Amsterdam heeft een frequente nauwe samenwerking met alle Amsterdamse woningcorporaties: bij een recente houtbouwpresentatie vielen bij hun de schellen van de ogen hoeveel CO2 je bespaart met houtbouw! We zijn nu de ‘Biobased Acadamy’ gestart om hun zorgen rond houtbouw (brandveiligheid, akoestiek, vocht) weg te nemen. Kennisdeling en opleiding zijn dus essentieel voor de opschaling.
Ook bij de scholenbouw sturen we op houtbouw; in de MRA betreft het 30 scholen, in Amsterdam zijn dat er al 9 scholen!

Viviane Regout (CEO BAM Wonen) – Van ambitie naar realisatie: volledig biobased in 2050

Viviane is kort geleden begonnen als CEO bij BAM Residential (inclusief ontwikkelaar AM). Haar persoonlijke drive kan ze hier kwijt, ze zet in op de transitie van grijs naar groen en heeft met heel BAM de ambitie om in 2050 volledig biobased te bouwen.
Om zo’n ambitieuze doelstelling te realiseren, zijn bestuurders nodig die het voortouw nemen en een duidelijke visie uitdragen binnen de organisatie. Ook interne ambassadeurs spelen hierbij een belangrijke rol. Betrek enthousiastelingen en haak deze binnen je bedrijf aan.

Houtbouw scoort op alle drie de pijlers waar BAM zich op richt: groener, sneller en betaalbaarder bouwen. Het gebruik van houtbouw draagt bij aan een lagere CO₂-uitstoot en een gezondere leefomgeving, terwijl prefabricatie de bouwtijd aanzienlijk verkort. Daarnaast kan standaardisatie binnen de houtbouwketen leiden tot kostenbesparing en efficiëntere processen, waardoor houtbouw niet alleen duurzaam, maar ook een economische noodzaak is om toekomstbestendig als bedrijf te zijn.

Houtbouw is nog niet altijd makkelijk, we leren steeds weer hoe we de productie kunnen verbeteren. Met FLOW heeft BAM een variabel laagbouw-concept ontwikkeld. Je hebt standaardisatie nodig met een aantal standaard details om op te schalen, met flexibele uitvoering.
We zijn er nog niet, deze transitie is niet eenvoudig. Het vraagt van ons allen een mindshift in open staan, leren en transparante samenwerking in de hele keten. Dat vraagt om investeringen in geld, tijd en in doorzettingsvermogen. Het begint met visie om het vol te houden!

Nicole de Vrij (Directeur Ontwikkeling, Eigen Haard) – Woningcorporaties als katalysator voor houtbouw

Woningcorporaties voelen een grote verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan CO2-reductie in de bouw. Een deel van onze projecten passen nog niet binnen ons resterende CO2 budget. De twee die dat wél doen zijn houtbouwprojecten. Corporaties met lef kunnen zo een belangrijke rol spelen in de opschaling van houtbouw.
We willen laten zien dat houtbouw financieel haalbaar en volkshuisvestelijk verantwoord is.

Een inspirerend voorbeeld is de Nelson Mandelabuurt, waar 750 woningen in hout gerealiseerd gaan worden. Weliswaar door de gemeente opgelegd, maar we voldoen graag aan de 65% van de draagconstructie in biobased materiaal. Eigen Haard ontwikkelt 290 woningen in hout in deze buurt.

Eigen Haard investeert €100 miljoen in duurzame woonvoorzieningen en laat zien dat houtbouw wél haalbaar is, mits er slimme keuzes worden gemaakt en partijen goed samenwerken.
Biobased sociale huur: door slimme keuzes in het ontwerpproces en samenwerking met de juiste partners wordt het project haalbaar. De opgave moet centraal staan, niet het bouwconcept. Leren van en met elkaar is essentieel om houtbouw verder te brengen.
Wij zijn vastbesloten om duurzame, gezonde, betaalbare buurten te bouwen; dat kan -als we het samen doen- in hout!

Ingrid Hulshoff (Portfoliomanager, Achmea Real Estate) – Houtbouw als duurzame lange termijn investering

Zonder duurzame samenleving hebben pensioenfondsen überhaupt geen mogelijkheid om financieel rendement te halen. Beleggers en pensioenfondsen vinden het heel belangrijk om te investeren in houtbouw als onderdeel van hun duurzame strategie. Ook als woonproduct is houtbouw essentieel.
CO2-opslag in hout is naast minder uitstoot de verdubbelaar. Duurzame bouw speelt een belangrijke rol in het behalen van impact op vijf pijlers: klimaat, betaalbare woningen, gezondheid, innovatieve landbouw en duurzame investeringen.
De korte bouwtijd met minder personeel en de gezonde leefomgeving maken houtbouw extra aantrekkelijk voor beleggers. Financieel voordeel wordt vertaald naar betaalbaarheid van de huren.
Hoewel de eerste investering vaak hoger is, is het uiteindelijke financieel rendement gunstiger. Houtbouw levert sneller op en verlaagt de noodzaak van duurzame renovaties achteraf.

‘Houtbouw is nu al voor publieke én private partijen in de keten dé onvermijdelijke keuze!

Deze sessie toonde aan dat houtbouw steeds meer wordt toegepast, maar om echt op te schalen zijn samenwerking, kennisdeling en slimme financieringsmodellen noodzakelijk. De transitie naar biobased bouwen vraagt om commitment op alle niveaus, van beleidsmakers tot ontwikkelaars, woningcoproraties/beleggers en bouwbedrijven.

Wil jij je aansluiten bij het Houtbouw Convenant? Kijk bij de partners-pagina.